Voor Alicja Kwade is niets vanzelfsprekend. Ze is enorm nieuwsgierig en plaatst vraagtekens bij gangbare opvattingen over de wereld om ons heen uit. Met haar sculpturen en installaties duikt ze in de essentie van dingen en stelt ze je waarneming op de proef. In haar solotentoonstelling Die Notwendigkeit der Dinge, waarin ook nieuw werk te zien is, laat ze je nadenken over de aard van de realiteit zoals je die denkt te kennen.
9 maart - 9 juni 2024
Vragen stellen staat voorop in het werk van Alicja Kwade. Haar werk begint waar ze iets niet meer begrijpt. Ze onderzoekt wetenschappelijke en filosofische concepten en stelt de fundamenten van ons begrip van de werkelijkheid ter discussie. Alicja’s werk neigt vaak naar het absurde. Ook zet ze algemeen geaccepteerde aannames om in open vragen. Zo daagt ze gevestigde normen en waarden uit waarmee we ons dagelijks leven vormgeven en stimuleert ze je om jouw begrip van het bestaan opnieuw te overdenken.
Alicja Kwade: ‘Als mensen hebben we objecten, ideeën, politieke systemen en sociale structuren nodig om onze wereld te begrijpen, om in de maatschappij te leven, om ons leven mogelijk te maken. We creëren dingen, definiëren ze, maken afspraken erover om ons leven mogelijk te maken. Maar ze zijn geen gegeven; het is geen feit dat een dag 24 uur heeft, het is iets wat we hebben besloten. In mijn werk onderzoek ik waarom de dingen zijn zoals ze zijn, om zoveel mogelijk te begrijpen.’
Bestel nú de catalogus!
Wil je ook een blijvende herinnering aan de spectaculaire tentoonstelling van Alicja Kwade in Voorlinden? Koop dan de catalogus bij haar solotentoonstelling Die Notwendigkeit der Dinge! Daarin zie je natuurlijk prachtige beelden van alle kunstwerken en tentoonstellingszalen. Daarnaast werpt schrijver en filosoof Joke J. Hermsen een filosofische blik op het werk van Alicja. Ze laat zien hoe tijd een rol speelt in Alicja’s werk, hoe zij ons geloof in absolute zekerheden laat wankelen en ons opnieuw laat kijken naar de werkelijkheid. Ook neemt Barbara Bos, hoofd tentoonstellingen, je mee in de achterliggende ideeën bij de totstandkoming van deze bijzondere tentoonstelling.
Twijfelen aan je perceptie
In haar solotentoonstelling Die Notwendigkeit der Dinge (De noodzakelijkheid der dingen) onderzoekt Alicja de essentie van dingen en stelt ze zaken in ander licht. Ze is sceptisch ten opzichte van alles wat we denken te zien en te weten, want volgens de kunstenaar komt alles voort uit willekeurige processen en momenten in de tijd. Alicja stelt dan ook het bestaan van een fundamentele, enig geldende waarheid ter discussie, maar onderzoekt ook hoe je objectieve kennis en overeenstemming kunt verkrijgen — dit alles staat immers open voor interpretatie en onderzoek.
Directeur Suzanne Swarts: ‘Met haar meeslepende installaties en poëtische sculpturen laat Alicja Kwade zien hoe belangrijk het is om af en toe van perspectief te veranderen, om op een andere manier naar onze geconstrueerde werkelijkheid te kijken.’
Binnen en buiten
De tentoonstelling beslaat zowel het museum als het landgoed. Een belangrijk hoogtepunt zijn twee monumentale buiteninstallaties die speciaal voor deze tentoonstelling zijn gemaakt, bestaande uit in elkaar grijpende gebogen stalen frames die substantiële rotsblokken ondersteunen die de zwaartekracht lijken te tarten. Een opstelling van gegoten bronzen stoelen en stenen, verwikkeld in wat een confrontatie lijkt, leidt je naar het museum, waar de tentoonstelling begint met een regenval van klokgewichten. Om Alicja’s ontzagwekkende werk te accentueren zijn de museumvloeren wit gemaakt, wat een dimensie van vervreemding geeft aan de algehele ervaring.
Hoofd tentoonstellingen Barbara Bos:‘De tentoonstelling wordt visueel heel spannend. Echt een fysieke en intellectuele ervaring. Door de witte vloeren lijkt het alsof je door de ruimte zweeft. Ondertussen laat Alicja Kwade je hoofd tollen door je bewust te maken van alle aannames en veronderstellingen die je maakt.’
Nauwe band met Voorlinden
Alicja Kwade werd in 1979 geboren in Katowice, Polen en woont en werkt in Berlijn, Duitsland. In de afgelopen 20 jaar heeft ze een breed oeuvre opgebouwd van sculpturen, foto’s, video’s en installaties. Alicja’s werk is uitgebreid tentoongesteld, met opmerkelijke tentoonstellingen op prestigieuze locaties zoals de Biënnale van Venetië en het dak van het Metropolitan Museum of Art in New York. Haar werken zijn opgenomen in vele belangrijke museumcollecties over de hele wereld en Voorlinden heeft verschillende werken in de collectie, waarvan sommige speciaal in opdracht zijn gemaakt.
Video: Studio Roodenburch
Muziek: Baba Stiltz
Headerbeeld: Alicja Kwade, Weltenlinie, 2019 – Collectie museum Voorlinden. Foto: Antoine van Kaam