Home

Antony Gormley – GROUND

26 mei - 25 september 2022

Deze zomer neemt de wereldberoemde Britse kunstenaar Antony Gormley (1950) het museum en landgoed van Voorlinden over. Met zijn sculpturen, installaties en kunst in de openbare ruimte onderzoekt Gormley de relatie tussen het menselijk lichaam en de ruimte om ons heen. De overzichtstentoonstelling GROUND overloopt zijn omvangrijke oeuvre, van zijn loden sculpturen uit de jaren ’80 tot zijn meest recente installaties.

Antony Gormley staat bij het grote publiek bekend om zijn werken in de openbare ruimte, zoals de iconische Angel of the North in Gateshead in Noord-Engeland en de hurkende figuur Exposure bij Lelystad. De Britse kunstenaar benadert het eeuwenoude onderwerp van het menselijk lichaam op zijn eigen unieke, maar tegelijk universele en filosofische manier, voortbouwend op de kunstgeschiedenis en de conceptuele kunst van de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. In de tentoonstelling GROUND gebruikt hij zowel zijn eigen lichaam als dat van de bezoeker om fundamentele vragen te stellen over de relatie tussen de mens en de natuur en de kosmos.

© Antony Gormley 2023, Expansion Field, 2014, alle rechten voorbehouden – Collectie van de kunstenaar
Foto: Antoine van Kaam

GROUND biedt een overzicht van het omvangrijke oeuvre van Antony Gormley, vanaf het zeer vroege werk Open Door (1975) en de loden sculpturen tot recente installaties zoals Clearing (2022). De tentoonstelling omvat kunstwerken uit de collectie van Voorlinden die voor het eerst in Nederland te zien zijn, waaronder Passage (2016), een 12 meter lange tunnel in de vorm van een mens die een reis in de duisternis biedt. Een andere Nederlandse première is Breathing Room (2010), waarin je ervaart hoe het voelt om in een driedimensionale tekening in de ruimte te staan.

Antony Gormley: ‘Sculpture is no longer a medium of memorial and idealisation but a context in which human being can be examined. Sculpture is no longer representational: it is an instrument of investigation and questioning. I have called this exhibition GROUND to make this open invitation of sculpture clear. Without the viewer there is no show, without the gallery there is no context. The joy of this kind of exhibition is to allow the richness of the context itself to become activated by sculpture. For me, the body of the viewer is often the activating principle in a ‘ground’ of contemplation: the works become catalysts for awareness and grounds for physical and imaginative inhabitation.’

Baanbrekende werken

In de tentoonstelling is het twaalf meter lange staalwerk Passage voor het eerst in Nederland te zien. Binnen deze sculptuur maak je een reis door de duisternis naar het onbekende. Ook de nooit eerder vertoonde Breathing Room – waarin je je in een driedimensionale bouwtekening in de ruimte waant – wordt getoond. De beeldengroep Critical Mass gaat buiten de museummuren de dialoog aan met het uitgestrekte terrein van Voorlinden. Hiervoor plaatst Gormley zestig massieve gietijzeren afgietsels van zijn lichaam in relatie met de bomen, grasvelden, grachten en rietvelden van het park. Gormley ziet deze ‘capturings’ van basale lichaamshoudingen als ‘industrially made fossils dropped into the Voorlinden’s verdant context, calling on embedded body-memory and our potential for feeling’.

Directeur Suzanne Swarts: ‘Antony is een van die zeldzame kunstenaars die met een universele beeldtaal, en toch heel eigen signatuur, een tijdloos oeuvre heeft opgebouwd. Al vier decennia lang maakt hij sculpturen die mensen van over de hele wereld in hun hart sluiten. Voor hem zijn sculptuur en menselijk lichaam het startpunt van een eindeloos kosmologisch onderzoek dat ons allemaal aangaat, raakt en aanzet tot reflectie.’

Gormley en Voorlinden

GROUND is speciaal gemaakt voor Voorlinden, met site-specific installaties en sculpturen die een intieme dialoog aangaan met het licht, de architectuur en het landschap. ‘Voorlinden is een prachtige plek om na te denken over de natuur en onze aard in die natuur, en onze drang om alles te vormgeven: landschappen, lichamen en kennis’, aldus Gormley. Het museum heeft een lange en nauwe band met de kunstenaar, die in 1994 een beeld maakte voor de beeldentuin van Clingenbosch.Inmiddels telt de collectie twaalf werken van de hand van Gormley. Zes werken uit de museumcollectie zijn opgenomen in de tentoonstelling.