Fictie en realiteit, maar ook woorden en beelden vloeien samen in het werk van Rinus Van de Velde (1983). Met tekeningen, sculpturen, installaties, foto’s en films bouwt deze Belgische totaalkunstenaar de absurdistische verhalen na die zich in zijn hoofd afspelen. Voor zijn solotentoonstelling The Armchair Voyager bij Voorlinden ‘leent’ hij daarbij werken uit de museumcollectie. Bijvoorbeeld van Kaari Upson, René Magritte en Rodney Graham.
11 februari - 29 mei 2023
Links: Rinus Van de Velde – Decor, Vault, 2021 – Courtesy Tim Van Laere Gallery, Antwerp
Rechts: Rinus Van de Velde – untitled 2022 – Courtesy Tim Van Laere Gallery, Antwerp
Rinus Van de Velde is een ware ontdekkingsreiziger, maar wil daarvoor zijn atelier niet verlaten. Dat hoeft ook niet, want hij verzamelt daar foto’s en knipsels, kijkt documentaires en leest (kunstenaars)biografieën en boeken over filosofie en kunstgeschiedenis. Dagdromend brengt hij deze inspiratiebronnen samen tot surrealistische verhalen, waarbij hij vaak in de huid van een ander kruipt. Van de Velde legt zijn gedroomde reizen en ontmoetingen vast met pastelkrijt- of houtskooltekeningen. Hij maakt ook keramieken asbakken vol verhalen en bouwt zijn dromen na met kartonnen en houten decors, die hij gebruikt voor zijn tekeningen en films. De diversiteit van het oeuvre van de Belgische kunstenaar komt duidelijk terug in zijn tentoonstelling bij Voorlinden.
Rinus Van de Velde: ‘Ik verbeeld een leven dat ik nooit heb gehad. Voor mij is dagdromen belangrijker dan wat er in de realiteit gebeurt. In gedachten kun je immers zoveel meer meemaken dan je in werkelijkheid kunt doen.’
Rinus Van de Velde – Prop, Flood, Roof, 2018 – Kunstmuseum Luzern
Bouwen aan een autobiografie
De solotentoonstelling van Rinus Van de Velde voelt als een fascinerende reis door het denkbeeldige universum van de kunstenaar, waarbij je telkens in een andere bevreemdende set belandt. Je loopt als het ware door een deel van zijn fictieve autobiografie vol gedroomde avonturen, zoals hij zijn oeuvre ziet. Hij begon met reusachtige houtskooltekeningen voorzien van bijschriften met gedachten of dialogen. Hij tekent zo virtuoos, dat de werken eruitzien als schilderijen. Inmiddels maakt hij ze ook met pastelkrijt. Sinds 2013 bouwt hij enorme installaties vol ‘props’, zoals een trein van karton, waarin hij zichzelf laat fotograferen en later ook gebruikt als decor voor zijn films The Villagers (2017-2019) en La Ruta Natural (2019-2021). Ook de ‘sets’ en sculpturen zijn een essentieel onderdeel van de fictieve autobiografie van de kunstenaar.
Directeur Suzanne Swarts: ‘Het werk van Rinus is absurd, surrealistisch en tegelijkertijd superovertuigend, want je wil geloven in zijn vreemde wereld en bizarre avonturen. Hij past perfect in de Belgische traditie en gaat zelfverzekerd, zonder gêne, de dialoog aan met de grote meesters bij Voorlinden. En dat is bewonderenswaardig.’
Rinus Van de Velde – Prop, Train, 2021 – Courtesy Tim Van Laere Gallery, Antwerp
Foto: Antoine van Kaam
Duik in de collectie
Wanneer je goed kijkt, ontdek je in de tentoonstelling van Rinus Van de Velde ook werken van andere kunstenaars. De Vlaamse kunstenaar selecteerde uit de museumcollectie werken van kunstenaars die hem intrigeren, aantrekken of juist zijn tegenpool zijn. Uit fascinatie voor het mythische kunstenaarschap van Joseph Beuys (1921-1986) haalde hij bijvoorbeeld Beuys’ slee met vilt en vet uit het depot van Voorlinden. Ook selecteerde hij een werk van de onlangs overleden Rodney Graham (1949-2022) en Kaari Upson (1970-2021). Verder gaat hij de dialoog aan met landgenoten als René Magritte (1898-1967) en Marcel Broodthaers (1924-1976) en hangt hij werk op van Thomas Demand (1964), een Duitse fotograaf die foto’s maakt die eveneens overtuigend echt of vreemd kunstmatig lijken.
Hoofd tentoonstellingen Barbara Bos: ‘Het werk van Rinus is overdonderend en gaan we bewust zo brengen. Misschien loop je eerst verward door de tentoonstelling, maar ik beloof je: alles wat je ziet, valt uiteindelijk op z’n plek.’
Rinus Van de Velde – On board of the Conrad, things take a weird turn …, 2016 – Tim Van Laere Collection, Antwerp
Dagdromende kunstenaar
Rinus Van de Velde is geboren in Leuven en studeerde beeldhouwkunst aan de Sint-Lukas Hogeschool in Antwerpen. Zijn verhalende werk past in de traditie van Belgische kunstenaars als James Ensor (1860-1949) en René Magritte. Als inventieve beeldenmaker en humoristische verteller wil hij met zijn speelse werk niet de wereld afbeelden, maar bedenken. Daarbij plaatst hij zichzelf in de kunstgeschiedenis en verkent hij de rol van de kunstenaar. Zijn oeuvre en tentoonstelling bij Voorlinden weerspiegelen dit beeld van een zoekende, voortdurend van rol wisselende kunstenaar die dagdroomt over andere mogelijke levens en ontmoetingen. Bijvoorbeeld als dwalende avonturier, uitvinder, atleet, beeldhouwer William Crowder (1913-1979), dichter Vladimir Majakovsky (1893-1930) en schaakgenie Bobby Fischer (1943-2008). Dat laatste werk is onderdeel van de collectie Voorlinden.
Links: Rinus Van de Velde – untitled, 2012 – Collection Voorlinden
Rechts: Rodney Graham – Newspaper Man, 2017 – Collection Voorlinden
Beeld header: Courtesy Tim Van Laere Gallery